Pınar Saraçoğlu
Kurtuluş Savaşı Dönemi’nde (1919-1922) yürütülen bağımsızlık mücadelesi, eğitimi de derinden etkiledi. Ulu önder Atatürk, hayatı boyunca eğitime ve eğitimcilere önem verdi, her fırsatta öğretmenleri ve öğretmenlik mesleğini yüceltti. Türk Milleti için kurtuluş savaşının önemi ne kadar büyükse, bu savaşın en bunalımlı günlerinde toplanan Maarif Kongresi de Türk eğitim tarihi açısından önemi büyüktü. Atatürk’e göre millî eğitim, bağımsızlık savaşı kadar önemliydi.
Yunanlıların Kütahya-Eskişehir üzerinden Ankara’ya doğru saldırıya geçtikleri günlerde bu kongrenin gerçekleşmesi verdiği önemin en büyük kanıtıydı. Düşman bütün gücüyle saldırıya geçtiği sırada, 16-21 Temmuz 1921 tarihleri arasında, Ankara’da, millî eğitim-öğretim seferberliğini de başlatmıştır.
Bu hareketiyle hem eğitim-öğretime verdiği önemi göstermiş, hem de iç ve dış kamuoyuna Türk Ordusu’nun başarıya ulaşacağına emin olduğu imajını verirken, dünya tarihinde hiçbir ülkenin yapmadığı, hiçbir devlet adamının düşünmeye cesaret edemediği bir hareket olarak da tarih sayfalarına yansıdı…
Maarif Vekilliği adıyla yeni bir teşkilât kuruldu ve eğitimin millî bir sisteme göre ele alınması kabul edildi. 25 Kasım 1920 günü mecliste alınan bir kararla öğretmen ve öğrencilerin askerlik yükümlülükleri ertelendi ve 15 Temmuz 1921’de Ankara’da Maarif Kongresi toplandı. Kongrede neler yaşandı? Cevabı için videoyu izleyebilirsiniz.